علت برق دزدی ماشین و راهکارهایی برای رفع آن
برای اینکه خودروها بدون مشکل کار کنند، به شبکۀ پیچیدهای از سیستمهای الکتریکی متکی هستند. در واقع از موتور خودرو گرفته تا چراغهای راهنما، همۀ اجزای یک ماشین برای کارکردن به برق نیاز دارند؛ بنابراین بروز کوچکترین مشکل در سیستم الکتریکی خودروی شما، میتواند مشکلات فراوانی را برایتان ایجاد کند. سیستم الکتریکی خودرو شبیه به سیستم گردش خون بدن ما است. باتری، قلبی است که برق را همانند خون وارد سیستم میکند. مانند سیستم خونرسانی، جریان الکتریکی از باتری به قسمتهای مختلف ماشین جریان مییابد و سپساز بدنۀ فلزی خودرو به باتری باز میگردد؛ بنابراین وقتی باتری خودروی شما مشکل داشته باشد، جریان الکتریکی سالم و مناسبی را برای کارکرد صحیح قسمتهای مختلف خودرو فراهم نمیکند. و اگر سیم کشیهای درون خودرو دچار آسیب شوند، گویی که به شاهرگهای حیاتی درون ماشین، صدمه وارد شده است. این مشکل عموماً بهعنوان برق دزدی در ماشین شناخته میشود. حال بیایید علت برق دزدی ماشین و راههای شناسایی و رفع آن را بررسی کنیم.
اجزای اصلی سیستم الکتریکی یک خودرو
برای اینکه علت برق دزدی ماشین را درک کنیم، باید با سیستم الکتریکی آن آشنا باشیم. در کنار تمامی سیمکشیها، یک سیستم الکتریکی خودرو سه جزء اصلی دارد:
باتری
کل جریان الکتریکی وسیلۀ نقلیۀ شما تا زمانی که موتور آن روشن شود از باتری تأمین میشود؛ بنابراین جریان الکتریکی لازم برای راهاندازی سیستمهای احتراق و سوخت که مسئول تولید احتراق لازم برای کارکرد موتور شما هستند از باتری میآید.
استارتر
در حالی که باتری، نیروی لازم برای راهاندازی وسیلۀ نقلیه را فراهم میکند، در واقع این استارت است که موتور را روشن میکند. باتری مقدار کمی نیرو به موتور استارت میدهد. سپس استارت، چرخ فلایویل را میچرخاند که به تبع آن میللنگ میچرخد و حرکت پیستونها آغاز میشود. پس برای شروع حرکت موتور، ضروری است که استارت بهدرستی کار کند.
دینام
دینام، باتری ماشین را همواره شارژ و سیستم الکتریکی را در حین کارکردن موتور فعال نگه میدارد. با یک دینام معیوب، ممکن است وسیلۀ نقلیۀ شما روشن شود؛ اما نمیتواند برای مدت طولانی کار کند. اگر دینام خراب باشد، سیستم الکتریکی وسیلۀ نقلیۀ شما بهطور نامنظم کار میکند، باتری سریعاً خالی میشود و در نهایت، موتور، قدرت خود را از دست میدهد.
علائم اتصال برق در ماشین
چند علامت مشخص نشان میدهد که ممکن است در خودروی خود قطعی برق داشته باشید. اگر علائم زیر را تجربه کردید، وقت آن است که برای یافتن علت برق دزدی ماشین نزد باتریساز یا برقکار خود بروید.
موتور روشن نمیشود
یکی از رایجترین نشانههای مشکل برق، روشننشدن خودرو است. اگر ماشین شما برق دارد (چراغهای پشت آمپر روشن هستند)؛ اما استارت نمیخورد، ممکن است بهدلیل خرابی استارت یا باتری باشد. علاوهبراین، اگر ماشین شما استارت بخورد؛ اما روشن نشود، سیستم جرقهزنی (شمعها) میتواند زمینۀ ایجاد مشکل باشد.
چراغهای داشبورد سوسو میزنند
یکی دیگر از نشانههای رایج مشکل برق، سوسوزدن چراغهای داشبورد است. این علامت معمولاً نشاندهندۀ وجود یک اتصال شل در سیمکشیها یا مشکل در دینام است.
متوقفشدن برخی عملکردهای ماشین یا ازدسترفتن شتاب آن در حین رانندگی
اگر خودروی شما در حین رانندگی متوقف شود، معمولاً نشانۀ یک مشکل مهم الکتریکی است. این مشکل میتواند ناشی از عوامل مختلفی باشد، از جمله خرابی دینام یا باتری. گاهی اوقات هم وجود یک اتصال کوتاه باعث میشود تا جریان الکتریسیتۀ لازم به اجزای ضروری خودرو نرسد.
چگونه علت برقدزدی ماشین را پیدا کنیم؟
در ابتداییترین حالت، علت برق دزدی ماشین بهدلیل وجود اتصال کوتاه در سیمها است. این نقص در دستهسیمهایی اتفاق میافتد که قبلاز رسیدن به مقصد، باعث قطع جریان الکتریسیته در بین مدارها میشوند. اتصال کوتاه را نباید با یک مدار باز (زمانی که جریان مثبت یا منفی باتری از جایی قطع شده باشد) که در آن جریان بههیچوجه جریان ندارد اشتباه گرفت. اگرچه علائم اتصال کوتاه میتواند شبیه مدار باز باشد؛ اما تشخیص آنها کمی متفاوت است. راههای مختلفی وجود دارد که میتواند موجب اتصال کوتاه شود و پیداکردن و تعمیر آن معمولاً کار آسانی نیست. برای اینکه بفهمیم چگونه یک اتصال کوتاه را پیدا کنیم، باید بدانیم که یک مدار با عملکرد صحیح چگونه کار میکند.
الکتریسیته، از طریق سیمکشیهای زیادی به سرتاسر سیستم الکتریکی خودرو منتقل میشود و یک اتصال کوتاه بهراحتی میتواند جریان مناسب برق را در هر یک از اجزای خودرو قطع کند. ما میتوانیم سیستم الکتریکی خودرو را تقریباً به دو دستۀ مدارهای حسگر (سنسورها) و عملگرها (اکچوئیتورها) تقسیم کنیم. انواع سنسورها شامل سنسور اکسیژن، سنسور نور، سوئیچ، سنسور سرعت و مواردی از این دست هستند. عملگرها هم میتوانند موتور یا چراغ یا مشابه آنها باشند.
یک مدار سنسور معمولی، مثلاً سنسور دمای مایع خنککنندۀ موتور، ممکن است شامل یک سیمکشی بین ماژول کنترل موتور (ECM) و سنسور دمای مایع خنککنندۀ موتور (ECT) باشد. ECM ممکن است در پشت قسمت فرمان قرار داشته باشد، در حالی که ECT روی موتور قرار دارد. ECM یک ولتاژ مرجع 5 ولت به ECT میفرستد که بسته به دما مقاومت را تغییر میدهد. هنگامی که سنسور ECT سرد است، مقاومت بیشتری دارد؛ بنابراین ولتاژ کمتری به ECM برمیگردد. با گرمشدن موتور، مقاومت سنسور ECT بهطور متناسب کاهش مییابد و ولتاژ بالاتری را به ECM باز میگرداند. بههمین سادگی خودروی شما میتواند دمای موتور را در حین کارکرد تشخیص دهد.
یک مدار عملگر معمولی، مثلاً چراغ جلو، شامل سیمکشی از باتری، از طریق فیوزها و رلهها، سوئیچ چراغ جلو به لامپ چراغ جلو و سپس بازگشت به باتری است. سوئیچ چراغ جلو همیشه برق دارد؛ اما تا زمانی که راننده، سوئیچ را نچرخاند برق را به چراغ جلو منتقل نمیکند.
در هر یک از این مدارها، تا زمانی که سیمکشی دست نخورده باشد، عملکرد مناسب تضمین میشود؛ اما دلایل زیادی وجود دارند که ممکن است باعث قطع هر مداری شوند؛ مثلاً آسیب جوندگان، پارگی سیمها، شیوههای نصب نامناسب، نفوذ آب و آسیب ناشی از ضربه، تنها چند مورد از مواردی هستند که میتوانند مدارهای الکتریکی خودروی شما را قطع کنند. پیچاندن ناخواستۀ یک پیچ به درون دستهسیم هم یک راه عالی برای ایجاد اتصال در سیستم برق خودرو است!
در کل دو نوع اتصال کوتاه وجود دارد: اتصال کوتاه به برق و اتصال کوتاه به زمین. جریان برق در آنها بدون عبور از سنسور یا عملگر مورد نظر، یک میانبر ناخواسته را طی میکند.
اتصال به زمین، به جریانی اطلاق میشود که از مدار به بدنۀ خودرو میگذرد و معمولاً بهعنوان برق دزدی ماشین شناخته میشود. در این حالت، سیمها ممکن است عایق خود را از دست بدهند و با بدنه، یا موتور تماس پیدا کنند. اتصال به زمین میتواند منجر به سوختن فیوزها، ازکارافتادن چراغها یا ازدسترفتن عملکرد سنسورها شود. بهعنوانمثال، ممکن است یک سیم پاره، اتصالی پیدا کند و باعث سوختن فیوز چراغ جلو شود. بدین ترتیب مدار را از گرمشدن بیشازحد محافظت کند؛ اما چراغهای جلو از کار میافتند.
در حالت بعدی، در دستهسیم، با مدارهای زیادی که در مجاورت یکدیگر قرار دارند، احتمال اتصال کوتاه به برق وجود دارد. در این حالت، سیمهای بریده یا خراشیدهشده، ممکن است به یکدیگر متصل شوند و جریان را به جایی که نیاز نیست انتقال دهند. بهعنوانمثال، شخصی که یک دستگاه مثل دزدگیر (پساز تحویل خودرو از کارخانه) را نصب میکند ممکن است یک پیچ را به درون یک دستهسیم بچرخاند و سهواً چندین سیم را سوراخ و به همدیگر وصل کند. در این حالت ممکن است روشنکردن چراغهای جلو جریان را به بوق بفرستد، یا پاگذاشتن روی ترمز چراغهای عقب را روشن کند!
با پیشرفت فناوریهای موجود در خودروهای مدرن، مقدار سیمکشی الکتریکی مورد نیاز برای اتصال همۀ اجزای آنها بهشدت افزایش یافته است. همین موضوع باعث میشود تا یافتن علت برق دزدی ماشین بسیار سختتر از گذشته شود. پس برای یافتن علت برق دزدی ماشین باید چه کنیم؟ بهترین کاری که میتوانید انجام دهید این است که سیستم الکتریکی خودرویتان را به قسمتهای کوچکتر تقسیم و هر قسمت را جداگانه بررسی کنید. نمودارهای سیمکشی الکتریکی مدرن (EWD) دارای کد رنگی هستند که میتواند تشخیص را آسان کند.
ردیابی یک اتصال کوتاه به زمان و صبر نیاز دارد. برای شروع، به یک EWD مخصوص خودروی خود، چراغ تست یا مولتیمتر و ابزارهایی برای دسترسی به دستهسیم نیاز دارید. ابتدا مداری که به آن نگاه میکنید را شناسایی کنید. باید ببینید کجا میرود، از چه کانکتورهایی عبور میکند و سیمها چه رنگی هستند.
هنگام آزمایش مدارهای 12 ولت، معمولاً میتوانید با فیوز در مدار آسیبدیده شروع کنید. فیوز را بردارید و چراغ تست را در سرتاسر پایانههای سوکت فیوز وصل کنید. مولتیمتر هم میتواند به روشی مشابه استفاده شود. مثبت باتری را جدا کنید، پروب مثبت را در سمت load فیوز قرار دهید، پروب منفی را روی خروجی منفی باتری قرار دهید. در صورت اتصال کوتاه، چراغ تست روشن میشود یا مولتی متر بوق میزند. حالا بههمین روش برای یافتن مشکل اتصال در سایر مدارات پیش بروید.
در مدارهای 5 ولتی، مانند مدارهایی که توسط ECM برای حسکردن و کنترل موتور و گیربکس استفاده میشوند، ECM و باتری را جدا کنید، مولتیمتر را برای اندازهگیری پیوستگی جریان تنظیم کنید و بین مدار و بدنۀ خودرو یا بدنه موتور بهدنبال برقدزدی بگردید. برای تعیین محل تقریبی اتصال کوتاه، از همان روش تقسیم مدارات به بخشهای کوچکتر پیروی کنید.
هنگامی که اتصال کوتاه را پیدا کردید، میتوانید آن را تعمیر کنید. قبلاز اتصال مجدد باتری یا قراردادن فیوز جدید، اتصال کوتاه را با چراغ تست یا مولتیمتر دوباره بررسی کنید.
سخن پایانی
از آنجایی که خودروهای امروزی تعداد زیادی سیم و سنسور و عملگر دارند، یافتن علت برق دزدی ماشین برای افراد مبتدی بسیار سخت شده است؛ بنابراین بهتر است پساز مشاهدۀ علائم برق دزدی ماشین، به یک باتریساز یا برقکار اتومبیل باتجربه مراجعه کنید.
جهت مشاهده انواع محصولات ایران خودرو و سایپا فروشگاه نوبخت کلیک کنید.
مقالات بیشتر
۸ دلیل اصلی جوش آوردن ماشین | چطور از جوش آوردن خودرو جلوگیری کنیم؟
ارتباط با ما
شماره تماس فروشگاه :
آدرس فروشگاه : تهران خیابان اکباتان کوچه آهنین پاساژ آهنین
طبقه همکف پلاک ۳۱۲
برای پیدا کردن آدرس میتوانید بر روی گوگل مپ موجود کلیک کنید.
ایمیل رسمی فروشگاه : support@nobakhtshop.com
اطلاعات بیشتر
فروشگاه نوبخت فعال در زمینه فروش انواع لوازم یدکی پیچ و خار و مهره پراید و پژو به صورت پخش عمده و جزئی
ساعت فعالیت
شنبه تا چهارشنبه : 9 صبح الی 7 شب
پنجشنبه : 9 صبح الی 2 بعد از ظهر
جمعه و تعطیلات رسمی : تعطیل