روش‌های افزایش عمر کوئل و علائم خرابی کوئل خودرو چیست؟

کوئل خودرو (Ignition Coil) که به آن کوئل احتراق هم می‌گویند، یکی از اجزای کلیدی سیستم احتراق خودرو است که وظیفه تبدیل ولتاژ پایین باتری به ولتاژ بالا برای ایجاد جرقه در شمع‌ها را دارد. این جرقه باعث احتراق مخلوط سوخت و هوا در سیلندرها می‌شود و عملکرد صحیح موتور را تضمین می‌کند. خرابی این قطعه می‌تواند منجر به مشکلاتی همچون کاهش توان موتور، افزایش مصرف سوخت و حتی روشن‌نشدن خودرو شود. علائم خرابی آن ممکن است به‌شکل لرزش موتور، روشن‌شدن چراغ چک و افت عملکرد کلی خودرو ظاهر شود. در این مقاله به بررسی علائم خرابی کوئل خودرو و روش‌های پیشگیری از آن خواهیم پرداخت. همچنین نکاتی مهمی را برای افزایش عمر این قطعه حیاتی معرفی خواهیم کرد تا از خرابی زودهنگام آن جلوگیری شود و عمر مفید آن افزایش یابد. با ما همراه باشید.

کوئل خودرو

کوئل خودرو چگونه کار می‌کند؟

پیش‌از بررسی علائم خرابی کوئل خودرو، بهتر است با این قطعه آشنا شوید. وقتی واحد کنترل موتور (engine control module) یک سیگنال خاص را ارسال می‌کند، ترانزیستور یا دستگاه سوئیچینگ درون کوئل فعال می‌شود. این عمل باعث ایجاد یک میدان مغناطیسی در اطراف سیم‌پیچ اولیه (primary winding) می‌شود. با قطع جریان از سوی واحد کنترل، مدار باز می‌شود و میدان مغناطیسی به‌سرعت فرو می‌ریزد. این تغییر ناگهانی باعث القای ولتاژ بالا در سیم‌پیچ ثانویه (secondary winding) از طریق القای الکترومغناطیسی می‌شود.

این قطعات ولتاژ بالا تولید می‌کنند و سیگنال را از طریق کابل‌ها یا سیم‌ها به شمع‌ها انتقال می‌دهند. هر شمع به‌طور دقیق و به‌موقع پالس ولتاژ بالا را دریافت می‌کند تا مخلوط هوا و سوخت را در سیلندر مربوطه مشتعل سازد.

سیم‌پیچ‌های کوئل خودرو

کوئل احتراق خودرو معمولاً از دو سیم‌پیچ تشکیل شده است: سیم‌پیچ اولیه و سیم‌پیچ ثانویه. سیم‌پیچ اولیه به باتری متصل است و جریان الکتریکی با ولتاژ پایین را دریافت می‌کند. سیم‌پیچ ثانویه به شمع‌ها متصل است و ولتاژ بالایی را که برای جرقه‌زنی لازم است، تولید می‌کند.

کوئل خودرو

انواع کوئل احتراق خودرو

انواع مختلفی از این قطعات وجود دارند که نیازهای روبه‌تکامل موتورهای خودرو و سیستم‌های احتراق را برآورده می‌کنند. در ادامه با عملکرد برخی از این انواع آشنا می‌شویم:

کوئل معمولی

در این نوع، مدار اولیه، انرژی را از باتری دریافت می‌کند و یک میدان مغناطیسی ایجاد می‌شود. سپس مدار الکتریکی قطع می‌شود و با فروریختن میدان مغناطیسی، نیرویی ایجاد می‌شود که از سیم‌پیچ ثانویه (secondary winding) عبور و جریان الکتریکی در آن‌ها تولید می‌کند. این جریان سپس‌از طریق درپوش توزیع‌کننده (distributor cap) به شمع‌ها انتقال می‌یابد. اگرچه طراحی آن ساده است؛ اما محدودیت‌هایی در تنظیم دقیق زمان‌بندی جرقه دارد.

کوئل الکترونیکی

این مدل‌ها بسیار شبیه به انواع معمولی هستند؛ اما به‌جای استفاده از بادامک و پلاتین توزیع‌کننده (distributor cam and points)، از یک کوئل پیکاپ (pickup coil) برای ارسال سیگنال به واحد کنترل استفاده می‌کنند. اگرچه این سیستم قابل‌اعتمادتر است؛ اما سوئیچ‌های حالت‌جامد (solid-state switches) از شفت توزیع‌کننده برای دریافت سیگنال استفاده می‌کنند. این شفت‌ها پس‌از 150 هزار تا 200 هزار کیلومتر متوقف می‌شوند و سایش چرخ‌دنده می‌تواند مشکلاتی در زمان‌بندی جرقه ایجاد کند.

کوئل بدون توزیع‌کننده

طراحی سیستم احتراق بدون توزیع‌کننده (DIS) امکان فراهم‌کردن انرژی بیشتر از کوئل‌های چندگانه را دارد. در این سیستم از دستگاه‌های مغناطیسی برای اندازه‌گیری سرعت موتور و حسگر موقعیت میل‌لنگ (crankshaft position sensor) برای تعیین زمان جرقه براساس موقعیت و زاویه‌ها استفاده می‌کنند. حسگر موقعیت میل‌لنگ و میل‌بادامک (camshaft) زاویه‌ها را اندازه‌گیری و اطلاعات را به کامپیوتر خودرو ارسال می‌کند. این کامپیوتر، جرقه در موتور را برای روشن‌کردن خودرو فعال می‌سازد.

کوئل روی شمع

با پیشرفت‌های فناوری احتراق، سیستم کوئل روی شمع یا  COPمحبوبیت زیادی پیدا کرد. در این سیستم، هر شمع دارای کوئل اختصاصی است که به‌طور مستقیم روی آن نصب می‌شود. سیستم COP کنترل جداگانه‌ای بر هر شمع ارائه می‌دهد که امکان زمان‌بندی دقیق احتراق را فراهم می‌آورد و نیاز به توزیع‌کننده را حذف می‌کند. این طراحی باعث بهبود عملکرد، کاهش اتلاف انرژی و افزایش قابلیت اطمینان می‌شود.

کوئل خودرو

عمر کوئل خودرو چقدر است؟

این قطعات به‌طورکلی بین 130 تا 160 هزار کیلومتر عمر می‌کنند. بااین‌حال، مانند بیشتر قطعات خودرو، شرایط خاصی مانند موارد زیر می‌توانند باعث شوند که این قطعه زودتر از موعد خراب و  علائم خرابی کوئل خودرو ظاهر شود؛ بنابراین با توجه‌کردن به موارد زیر، می‌توانید عمر آن‌ها را افزایش دهید:

نسبت نادرست هوا به سوخت

اگر نسبت سوخت و هوا در موتور شما نامتعادل باشد و باعث شود که موتور به‌طور خیلی ضعیف یا خیلی غنی کار کند، شمع‌ها ممکن است دچار مشکلاتی شوند که روی این قطعات تأثیر می‌گذارد. این مورد به‌این‌دلیل است که ترکیباتی که هوای زیادی دارند (لاغر/lean) ممکن است شمع‌ها را زودتر فرسوده کنند؛ زیرا برای جرقه‌زنی به ولتاژ بیشتری نیاز دارند، حرارت زیادی تولید می‌کنند و بیشتر دچار احتراق ناقص می‌شوند. ازسوی‌دیگر، ترکیباتی که سوخت بیشتری دارند (غنی/rich) می‌توانند شمع‌ها را با رسوبات کربن بپوشانند. در هر دو حالت، این قطعات مجبور هستند به‌شدت کار کنند تا ولتاژ کافی برای احتراق مخلوط‌های هوا و سوخت ضعیف را تأمین یا بر خرابی‌ها و آلودگی‌های ایجادشده غلبه کنند.

فاصله نادرست الکترودهای شمع‌ها

برای اینکه شمع‌ها به‌درستی عمل کنند، فاصله بین الکترودهای آن‌ها باید به‌درستی تنظیم شود. اگر فاصله خیلی کم باشد، جرقه‌ای که ایجاد می‌شود ممکن است به‌اندازه کافی قوی نباشد تا سوخت را به‌خوبی مشتعل کند. اگر فاصله خیلی زیاد باشد، جرقه ممکن است به‌طور منظم ایجاد نشود یا کوئل‌های احتراق مجبور شوند ولتاژ بیشتری تولید کنند. با گذشت زمان، فاصله شمع‌ها به‌طور طبیعی بیشتر می‌شود؛ بنابراین مهم است که سلامت شمع‌ها را با توجه به علائم خرابی آن‌ها بررسی کنید.

نشت درپوش سوپاپ

اگرچه COPها جرقه‌های قوی‌تری با زمان‌بندی دقیق‌تر نسبت به سیستم‌های تک‌کویل تولید می‌کنند؛ اما موقعیت خاص آن‌ها، آن‌ها را به‌شدت مستعد جذب رطوبت می‌کند. مشخص است که الکترونیک و رطوبت، سازگاری خوبی با هم ندارند.

در بسیاری از سیستم‌های COP، کوئل به‌طور مستقیم بالای شمع نصب می‌شود که خود شمع درون یک لوله درپوش سوپاپ موتور قرار دارد. با گذشت زمان، لاستیک بین لوله شمع و درپوش سوپاپ ممکن است تخریب شود و روغن به درون آن لوله نفوذ کند که باعث خرابی شمع‌ها و کوئل‌های احتراق می‌شود.

کوئل خودرو

علائم خرابی کوئل خودرو

خرابی این قطعات می‌تواند به‌طور جدی به موتور آسیب برساند. به‌همین‌دلیل، توجه به این پنج نشانه خرابی بسیار مهم است:

  1. روشن‌شدن چراغ چک موتور: خوشبختانه اگر خودروی شما مجهز به کامپیوتر به‌جای توزیع‌کننده باشد، احتمالاً متوجه خرابی این قطعه می‌شود. دراین‌صورت، چراغ چک موتور روشن می‌شود تا یک تکنسین حرفه‌ای با استفاده از دستگاه OBD-II مشکل را شناسایی کند.
  2. مشکل در روشن‌کردن موتور: ازآنجاکه این قطعات، وظیفه تأمین برق را برای شمع‌ها دارند، ممکن است با خرابی آن، روشن‌کردن موتور دشوار شود. در واقع، اگر خودروی شما دارای یک کوئل واحد باشد، ممکن است اصلاً روشن نشود؛ زیرا هیچ جرقه‌ای به شمع‌ها ارسال نمی‌شود. در سیستم‌های COP، ممکن است علائمی مانند روشن‌شدن موتور با لرزش یا اختلال را تجربه کنید که نشان‌دهندۀ یک سیلندر «ازکارافتاده» است.
  3. احتراق ناقص: احساس «سیلندر مُرده» همان احتراق ناقص (misfiring) است که ممکن است در هنگام رانندگی نیز رخ دهد. اگر موتور شما دچار احتراق ناقص شود، ممکن است به‌طور ضعیف عمل کند، در هنگام درجا کارکردن لرزش و ارتعاش داشته باشد و در هنگام رانندگی دچار تکان‌های شدید شود. احتراق ناقص شدید همچنین باعث چشمک‌زدن چراغ چک موتور می‌شود که نشان‌دهندۀ مشکلی جدی است و باید فوراً برطرف شود. احتراق ناقص فشار زیادی به قطعات موتور وارد می‌کند؛ بنابراین در صورت مشاهده این علائم، بهتر است خودروی خود را فوراً بررسی کنید.
  4. کاهش قدرت و کاهش بهره‌وری سوخت: وقتی شمع‌ها برق کافی دریافت نکنند، ممکن است جرقه‌ای ایجاد نکنند یا این کار را به‌صورت نامنظم انجام دهند که منجر به کاهش توان خروجی موتور می‌شود. در این حالت، موتور برای جبران کمبود قدرت، سوخت بیشتری مصرف می‌کند که باعث کاهش بازده سوخت می‌شود و ممکن است شمع‌ها را نیز خراب کند؛ بنابراین، به علائمی مانند خاموش‌شدن موتور، کاهش شتاب و ناهماهنگی در درجا کارکردن توجه کنید؛ زیرا همه این‌ها از علائم خرابی کوئل خودرو هستند.
  5. پس‌زدن: اگر موتور برای جبران احتراق ناقص، تلاش کند تا سوخت بیشتری بسوزاند، ممکن است پس‌زدن (backfiring) رخ دهد. پس‌زدن زمانی اتفاق می‌افتد که سوخت نسوخته از طریق سیستم اگزوز عبور می‌کند و منفجر می‌شود. اگر موتور شما پس‌زدن دارد، ممکن است صدای ترکیدن بلندی از قسمت عقب خودرو بشنوید.
کوئل خودرو

سخن پایانی

در این مقاله علائم خرابی کوئل خودرو و نکات مهم در افزایش عمر آن بررسی شد. انواع مختلف این قطعات شامل معمولی، سیستم جرقه‌زنی بدون توزیع کننده (DIS) و احتراق سیم پیچ روی دوشاخه (COP) هستند. هر نوع دارای مزایا و معایب خاص خود است؛ اما مدل‌های DIS و COP عملکرد و کارایی بهتری را ارائه می‌دهند. انتخاب نوع مناسب آن به عواملی مانند سال ساخت و مدل خودرو، الزامات عملکرد و بودجه بستگی دارد.

مقالات بیشتر

Call Now Button