خار سر میلنگ تیبا به مرور زمان یا در اثر عوامل مختلفی نظیر ضربه، نصب نادرست، استفاده از قطعه بی‌کیفیت یا سفت کردن بیش از حد پیچ پولی، ممکن است دچار فرسودگی، شکستگی یا دفرمگی شود. شناخت علائم خرابی این قطعه بسیار حیاتی است، چرا که نادیده گرفتن آن‌ها می‌تواند به آسیب‌های بسیار جدی‌تر و پرهزینه‌تری در موتور منجر شود.

مهمترین علائم خرابی یا شکستگی خار سر میلنگ تیبا عبارت‌اند از:

1. عدم شارژ باتری و روشن شدن چراغ باتری:

   • توضیح: دینام توسط تسمه دینام که روی پولی سر میلنگ قرار دارد، می‌چرخد و باتری را شارژ می‌کند. اگر خار سر میلنگ شکسته باشد، پولی روی میل لنگ هرزگردی می‌کند و دینام نمی‌چرخد.
   • نتیجه: باتری خودرو شارژ نمی‌شود و چراغ هشدار باتری (به شکل باتری) در صفحه کیلومتر روشن می‌ماند.

      

2. سفت شدن فرمان (در مدل‌های هیدرولیک):

   • توضیح: در تیباهای دارای فرمان هیدرولیک، پمپ هیدرولیک نیز توسط تسمه‌ای که از پولی سر میلنگ نیرو می‌گیرد، کار می‌کند.
   • نتیجه: با از کار افتادن پمپ هیدرولیک، فرمان به شدت سفت و کنترل آن دشوار می‌شود.

      

3. عدم کارکرد کولر:

   • توضیح: کمپرسور کولر نیز نیروی خود را از طریق تسمه و پولی سر میلنگ دریافت می‌کند.
   • نتیجه: در صورت خرابی خار و هرزگردی پولی، کمپرسور کولر از کار افتاده و سیستم تهویه مطبوع خودرو خنک نمی‌کند.

      

4. شنیدن صداهای غیرعادی از سمت پولی و تسمه‌ها:

   • توضیح: اگر خار آسیب دیده باشد، پولی سر میلنگ ممکن است روی میل لنگ لق شده و در حین چرخش، صداهای جیغ (ناشی از لغزش تسمه)، تق تق یا خش خش ایجاد کند. این صداها معمولاً با افزایش دور موتور تشدید می‌شوند.
   • نتیجه: نشان‌دهنده لغزش یا عدم پایداری پولی است که می‌تواند به تسمه و خود پولی نیز آسیب برساند.

      

5. لرزش پولی سر میلنگ یا حرکت آن از جای خود:

   • توضیح: در صورت امکان مشاهده پولی سر میلنگ (معمولاً با باز کردن چرخ جلو سمت شاگرد و یا از زیر خودرو)، می‌توانید لرزش یا عدم چرخش هم‌راستا و منظم آن با میل لنگ را مشاهده کنید. ممکن است پولی به صورت نامنظم بچرخد یا به وضوح از جای خود حرکت کند.
   • نتیجه: این واضح‌ترین نشانه خرابی خار است.

      

6. پاره شدن یا آسیب دیدن مکرر تسمه دینام (یا سایر تسمه‌ها):

   • توضیح: اگر پولی سر میلنگ به دلیل خرابی خار، لغزش داشته باشد یا دچار لرزش شود، می‌تواند باعث ساییدگی نامنظم تسمه، گرم شدن بیش از حد آن و در نهایت پاره شدن زودرس تسمه دینام شود.
   • نتیجه: تعویض مکرر تسمه دینام بدون رفع مشکل اصلی (خار سر میلنگ)، فقط یک راه‌حل موقتی و پرهزینه است.

      

7. کاهش ناگهانی قدرت موتور یا خاموش شدن ناگهانی:

   • توضیح: در موارد حادتر، اگر پولی سر میلنگ به طور کامل از جای خود خارج شود، می‌تواند منجر به از کار افتادن کامل سیستم‌های جانبی و در نهایت، خاموش شدن موتور شود.
   • نتیجه: این وضعیت بسیار خطرناک است، به خصوص در حین حرکت.

      

توصیه مهم: به محض مشاهده هر یک از این علائم، فوراً به یک مکانیک ماهر مراجعه کنید. تعویض به موقع خار سر میلنگ، می‌تواند از آسیب‌های بسیار جدی و پرهزینه به میل لنگ، پولی، تسمه‌ها و سایر اجزای موتور جلوگیری کند.

مراحل تعویض خار سر میلنگ تیبا: راهنمای عملی

تعویض خار سر میلنگ تیبا یک کار نسبتاً تخصصی است که نیاز به ابزار خاص و دقت بالا دارد. اگرچه انجام این کار برای افراد با تجربه مکانیکی امکان‌پذیر است، اما برای جلوگیری از آسیب به میل لنگ یا سایر قطعات، توصیه اکید می‌شود که این کار را به مکانیک ماهر بسپارید. با این حال، آشنایی با مراحل آن می‌تواند مفید باشد.

ابزارهای مورد نیاز (عمومی):

• جک و خرک ایمنی
  
• آچار چرخ
• آچار بکس و دسته بکس (برای باز کردن پیچ پولی سر میلنگ)
• ابزار نگه‌دارنده پولی (نگه‌دارنده مخصوص پولی میل لنگ)
• پیچ گوشتی (برای باز کردن بست‌ها و کاورها)
• تسمه کش (در صورت نیاز به شل کردن تسمه‌ها)
• مجموعه آچار آلن
• کاردک یا ابزار ظریف برای بیرون آوردن خار شکسته (در صورت نیاز)
• چکش و سنبه (با احتیاط بسیار)
• خار سر میلنگ جدید (فابریک و با کیفیت)
• دستمال تمیز و مایع تمیزکننده (مانند اسپری خشک‌کننده)
• روغن موتور تمیز برای چرب کردن خار جدید

مراحل گام‌به‌گام تعویض خار سر میلنگ تیبا:

1. آماده‌سازی اولیه و ایمنی:

   • خودرو را روی سطح صاف و محکم پارک کرده و ترمز دستی را بکشید.
   • سوئیچ را در حالت خاموش قرار داده و برای اطمینان بیشتر، سر باطری را جدا کنید.
   • چرخ جلو سمت شاگرد را باز کنید تا دسترسی بهتری به قسمت پولی سر میلنگ داشته باشید. برای این کار، خودرو را با جک بالا برده و حتماً با خرک ایمنی مهار کنید. هرگز فقط به جک تکیه نکنید.

      

2. باز کردن کاورها و شلگیر:

   • شلگیر پلاستیکی داخل گلگیر را (معمولاً با چند پیچ و بست) باز کنید تا به پولی سر میلنگ دسترسی پیدا کنید.

      

3. شل کردن تسمه دینام:

   • فولی هرزگرد تسمه دینام را شل کنید تا تسمه آزاد شود و بتوان آن را از روی پولی سر میلنگ برداشت. (روش دقیق شل کردن تسمه در خودروهای مختلف ممکن است کمی متفاوت باشد. معمولاً شامل شل کردن یک پیچ رگلاژ یا استفاده از یک ابزار خاص برای آزاد کردن کشش تسمه است).

      

4. باز کردن پیچ پولی سر میلنگ:

   • این مرحله حیاتی و معمولاً دشوارترین بخش است. پیچ پولی سر میلنگ بسیار سفت بسته شده است.
   • از ابزار نگهدارنده پولی استفاده کنید تا پولی نچرخد. این ابزار به سوراخ‌های روی پولی متصل شده و آن را ثابت نگه می‌دارد.
   • با استفاده از آچار بکس مناسب و یک دسته بکس بلند (یا دسته بکس با لوله کمکی برای افزایش اهرم)، پیچ پولی را در خلاف جهت عقربه‌های ساعت بچرخانید تا باز شود. ممکن است نیاز به نیروی زیادی داشته باشید.

      

5. خارج کردن پولی سر میلنگ:

   • پس از باز کردن پیچ، پولی سر میلنگ را به آرامی از روی میل لنگ خارج کنید. ممکن است کمی چسبیده باشد و نیاز به یک ضربه آرام با چکش پلاستیکی (یا چکش و تکه چوب برای جلوگیری از آسیب) داشته باشید.

      

6. بیرون آوردن خار قدیمی (در صورت وجود و شکستگی):

   • در شیار روی میل لنگ، خار قدیمی را مشاهده خواهید کرد. اگر خار شکسته یا دفرمه شده است، با استفاده از یک ابزار ظریف (مانند نوک پیچ‌گوشتی کوچک یا سنبه و چکش با احتیاط زیاد)، آن را از شیار خارج کنید.
   • شیار روی میل لنگ را از هرگونه آلودگی یا بقایای خار شکسته شده، با دستمال تمیز و اسپری خشک‌کننده، کاملاً پاک کنید. اطمینان حاصل کنید که شیار صاف و بدون هیچ مانعی است.

      

7. نصب خار سر میلنگ جدید:

   • خار جدید را کمی با روغن موتور تمیز چرب کنید.
   • خار جدید را به آرامی و با دقت در شیار میل لنگ قرار دهید. اطمینان حاصل کنید که کاملاً و به درستی در شیار نشسته باشد. نباید هیچگونه لق بودن یا بیرون‌زدگی نامعمولی داشته باشد.
   • به هیچ عنوان به زور یا با چکش ضربه محکم به خار نزنید، مگر اینکه با سنبه و بسیار آرام و کنترل شده باشد.

      

8. جا زدن پولی سر میلنگ:

   • پولی سر میلنگ را با دقت روی میل لنگ و خار جدید جا بزنید. شیار روی پولی باید دقیقاً روی خار قرار گیرد.
   • پولی باید به آرامی و بدون مقاومت زیاد، تا انتها روی میل لنگ بنشیند.

      

9. بستن پیچ پولی سر میلنگ:

   • پیچ پولی سر میلنگ را با دست در جای خود قرار دهید.
   • با استفاده از ابزار نگهدارنده پولی، آن را ثابت نگه دارید.
   • با آچار بکس، پیچ را سفت کنید. بستن این پیچ باید با گشتاور دقیق و توصیه شده توسط سازنده (معمولاً بسیار سفت) انجام شود. سفت نکردن کافی یا بیش از حد می‌تواند منجر به خرابی مجدد خار یا آسیب به میل لنگ شود. (استفاده از آچار گشتاور سنج یا ترک‌متر توصیه می‌شود).

      

10. جا زدن تسمه دینام و بستن کاورها:

    • تسمه دینام را دوباره روی پولی‌ها قرار داده و کشش آن را تنظیم کنید. (کشش صحیح تسمه بسیار مهم است؛ نه خیلی سفت و نه خیلی شل باشد).
    • شلگیر و کاورهای پلاستیکی را دوباره نصب کنید.
    • چرخ را نصب کرده، خودرو را از روی خرک برداشته و جک را پایین بیاورید. پیچ‌های چرخ را با گشتاور مناسب سفت کنید.

       

11. تست نهایی:

    • سر باتری را وصل کنید.
    • موتور را روشن کرده و به دقت به صدای موتور و عملکرد سیستم‌های جانبی (شارژ باتری، فرمان هیدرولیک، کولر) توجه کنید. نباید هیچگونه صدای غیرعادی، لرزش یا روشن شدن چراغ هشدار جدیدی وجود داشته باشد.

       

تأکید مجدد: این فرآیند نیاز به دقت و تجربه دارد. در صورت عدم اطمینان، حتماً به مکانیک متخصص مراجعه کنید.